Alimenty od byłego małżonka – kiedy?

Kontynuując tematykę obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z zapowiedziami sprzed tygodnia, w dzisiejszym wpisie słów kilka na temat możliwości ubiegania się o alimenty od byłego małżonka.

Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego a alimenty

 W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że prawo do alimentacji ze strony byłego małżonka jest ściśle powiązane z kwestią orzeczenia o winie w toku postępowania rozwodowego. Wypada wiedzieć, że pomimo rozwodu małżonkowie są w pewnych sytuacjach zobowiązani dostarczać sobie środków utrzymania. Zakres tego obowiązku zależny jest właśnie od tego, jakiej treści orzeczenie o winie znalazło się w wyroku rozwodowym.   

Kiedy zatem można żądać alimentów od byłego małżonka? Odpowiadając na wyżej zadane pytanie, należy wskazać, że do alimentów uprawniony jest: 

• małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku; małżonek taki może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w oznaczonym zakresie;
• małżonek, który nie ponosi winy za rozkład małżeństwa (zatem małżonek niewinny), u którego rozwód powoduje jednocześnie istotne pogorszenie sytuacji materialnej; małżonek taki może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego świadczenia alimentacyjnego, jeżeli ten drugi małżonek został uznany za winnego rozkładu pożycia; dodać należy, że w tej sytuacji nie jest wymagane by małżonek niewinny popadł w niedostatek, wystarczające jest by rozwód pociągał za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego (należy zatem porównać sytuację małżonka niewinnego obowiązującą w okresie małżeństwa z sytuacją jaka następuje po rozwodzie).                     

Powyższe oznacza, że w przypadku rozwodu bez orzekania o winie lub też orzeczenia, że oboje małżonkowie ponoszą winę za rozkład pożycia, każdy z małżonków będzie musiał świadczyć alimenty na rzecz drugiego małżonka, jeśli ten znajdzie się w niedostatku.

Natomiast w przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie jednego tylko małżonka (dla przykładu męża), małżonek ten nie będzie mógł żądać alimentów od byłej żony, chociażby znalazł się w niedostatku.

Dodatkowo, małżonek uznany za wyłącznie winnego (w naszym przykładzie mąż) może być zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych także wtedy, gdy małżonek niewinny - tu żona - nie popadła w niedostatek, ale wskutek rozwodu doznała istotnego pogorszenia swej sytuacji materialnej.

Kiedy wygasa obowiązek alimentacyjny na rzecz byłego małżonka?

Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże, gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

Końcowo wskazać należy, że alimenty zasądzane są tylko na wniosek uprawnionego małżonka (sąd nie orzeka o nich z urzędu). Warto zatem znać swoją sytuację i swoje prawa, a w przypadku wątpliwości skorzystać z fachowej pomocy prawnej! W przypadku potrzeby pomocy zapraszamy do skorzystania z odpłatnej porady prawnej.